Onderwijs en Jeugd

We werken samen met de schoolbesturen, het Samenwerkingsverband Primair Onderwijs en het Samenwerkingsverband Sterk Voortgezet Onderwijs Zuid-Oost Drenthe (SWV PO en VO) voor Inclusiever Onderwijs. Dit is een onderwijssysteem waarin alle kinderen – ongeacht hun achtergrond, talenten of ondersteuningsbehoefte – samen kunnen leren en zich optimaal kunnen ontwikkelen. Dit sluit aan bij onze bredere inzet op kansengelijkheid en het versterken van de sociaal-pedagogische basis. 
Speerpunten Inclusiever Onderwijs: 

• Blijven investeren in de samenwerking met het onderwijs en de jeugdhulp. Het doel hiervan is om de benodigde ondersteuning in en rond de school te organiseren, zodat leerlingen niet onnodig uitvallen of worden doorverwezen naar zwaardere vormen van zorg of speciaal onderwijs. Denk aan de inzet en doorontwikkeling van onderwijs-zorgarrangementen, huiskamers, schoolmaatschappelijk werk en deskundigheidsbevordering. 

• Voorkomen van thuiszitters. We breiden de aanpak voor thuiszitters uit met gerichte interventies op schoolniveau, versterking van het overleg met zorg en leerplicht, en monitoring van resultaten. 

• In 2026 onderzoeken we samen met het SWV PO en VO hoe we met behulp van ondersteuning vanuit De Toegang, Sedna en GGD kunnen zorgen dat er 70% minder toelatingsverklaringen voor speciaal onderwijs worden afgegeven.  

• Investeren in (passende) onderwijshuisvesting. Samen met schoolbesturen onderzoeken we hoe we toegankelijke en inclusieve schoolgebouwen kunnen realiseren met ruimte voor onderwijs- en ondersteuningsbehoeften (zie ook onderdeel onderwijshuisvesting). 

De Lokale Educatieve Jeugd Agenda (LEJA) is de agenda voor het bestuurlijk overleg waarin de gemeente samen met onderwijs- en jeugdzorgpartners investeert in de ontwikkelkansen van kinderen en jongeren van 0 tot 27 jaar. De basis voor dit overleg ligt in de Wet op het primair onderwijs en de Wet op het voortgezet onderwijs. De LEJA wordt in 2026 doorontwikkeld met de uitvoering van wettelijke en lokale opdrachten door bestaande en nieuwe werkgroepen. De leden van de werkgroepen zijn geselecteerd op basis van interesse en betrokkenheid van het thema. Bij elke werkgroep is de gemeente ambtelijk betrokken. De opdrachten passen binnen de ambities uit het beleidskader ‘Erbij horen en meedoen in Emmen’, de Hervormingsagenda Jeugd (programma 9) en het Inclusiever Onderwijs. De gemeenteraad wordt in 2026 2 keer per jaar via informatiebrief geïnformeerd over de voortgang.
De thema's die in 2026 worden opgepakt zijn:  

• Afstemmen over inschrijving en toelating 

• Kansengelijkheid 

• Bevorderen van integratie en het voorkomen van segregatie 

• Het jonge kind 

• Versterken van de sociaal-pedagogische basis 

• Inclusiever Onderwijs, iedereen naar school
• Monitoring en gezamenlijke leeragenda. In 2026 zetten we stappen richting gezamenlijke monitoring, het delen van data tussen partners en het leren van praktijkervaringen. 

De ontwikkelingen vanuit het Inclusiever Onderwijs, de LEJA en de Hervormingsagenda Jeugd (programma 9) worden via onderstaande projecten en programma’s uitgevoerd. In 2026 onderzoeken we welke van deze activiteiten aansluiten bij de actuele ontwikkelingen, welke we gedeeltelijk anders moeten inrichten en welke we niet langer voortzetten.

• Met Kansrijke Start investeren we vanaf het allereerste begin van een mensenleven in een gezonde ontwikkeling van kinderen. Een lokale coalitie van professionals uit het medisch en sociaal domein ondersteunt ouders in kwetsbare situaties. In 2026 zetten we in op een sterke samenwerking tussen de verschillende ketenaanpakken en overlegtafels voor 0-6 jaar. De LEJA lijkt hiervoor het platform te bieden. Daarnaast zal er in 2026 gezocht worden naar een verbinding met de gebiedsnetwerken. Tot slot wordt verkend hoe initiatieven op het gebied van taalontwikkeling en basisvaardigheden, zoals de Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid (GGG), kunnen aansluiten bij de lokale coalitie. Meer hierover is te lezen in de paragraaf over de aanpak basisvaardigheden. 
• Via de Brede School, de Gelijke Kansen Alliantie en de Rijke Schooldag bieden we activiteiten aan buiten schooltijd, zoals sport, kunst en cultuur. De aanpak richt zich op jeugd tot 17 jaar. Dit doen we op wijk- en dorpsniveau in de hele gemeente Emmen. Als gemeente geloven we dat het aanbieden van sport, kunst en cultuur een positief effect heeft op het welbevinden, het perspectief, de sociaal-emotionele ontwikkeling en het ontdekken/ontplooien van talenten.
• In 2026 realiseren we, samen met de betrokken partners, een duurzaam plan voor de Brede School.
• VoorSam&Zo, is een laagdrempelige interventie die bijdraagt aan normaliseren en kansengelijkheid voor kinderen. Het helpt voorkomen dat jeugdigen een beroep moeten doen op (zwaardere vormen van) hulp. Door een gezamenlijke pedagogische visie, vroege signalering en toegankelijke ondersteuning zorgen we dat kinderen veerkrachtig kunnen opgroeien.
• Angelslo Academy is hier ook onderdeel van en is in oktober 2024 van start gegaan. Jongeren worden hier gestimuleerd in hun talentontwikkeling en er wordt gewerkt aan het creëren van perspectief via de Rijke Schooldag, sport- en cultuuractiviteiten, huiswerkbegeleiding en straatwerk. Angelslo Academy heeft een deelname van zo'n 400 jeugdigen per week. Door middel van de positieve verleidingen van de Academy en een team dat een vertrouwensrelatie opbouwt met de jeugd, voorkomen we bijvoorbeeld dat deze jeugd straks jeugdzorg of verslavingszorg nodig heeft. Of dat ze terecht komen in de (ondermijnende) criminaliteit wat voor jongeren in deze wijk vaak een aantrekkelijke optie is. In 2026 zetten we Angelslo Academy voort op de huidige manier en versterken/verbeteren we waar nodig. .
• In 2026 wordt VoorSam&Zo in de scholen en kinderopvang voortgezet zoals het nu wordt uitgevoerd. Dit project valt sinds 2025 onder de LEJA waardoor het eigen bestuurlijke overleg wordt opgeheven. VoorSam&Zo wordt meegenomen in de opgave van de Emmense Hervormingsagenda Jeugd voor het versterken van de sociaal-pedagogische basis (programma 9).
• In 2026 wordt gewerkt aan de opdrachten vanuit de LEJA zoals de doorontwikkeling van het Emmense kwaliteitskader en de stap van het primair onderwijs naar het voortgezet onderwijs verbeterd wordt door de samenwerkingsverbanden, Sedna, Menso en De Toegang.  
  

Kinderopvang, onderwijs, welzijn, sport, kunst en cultuur vormen samen sterke netwerken in de wijken. Daarom zoeken we daarbij actief de verbinding met de gebiedsnetwerken (programma 9).

Er zijn momenteel 21 kinderraden in wijken en dorpen en er is een kindergemeenteraad. Onderwerpen die aan bod komen zijn veelal gericht op (verkeers-)veiligheid, speelvoorzieningen, pesten, naschoolse activiteiten en zwerfafval. Deze onderwerpen geven we een plek in onze gemeentelijke organisatie. De verwachting is dat deze onderwerpen blijvend aandacht vragen.  

De kinderraden blijken, zoals u per kwartaal kunt zien in de nieuwsbrief, zo succesvol op zowel concrete resultaten (input na adviesvragen of eigen initiatieven) als persoonlijke ontwikkeling (zoals vergroten zelfvertrouwen, leren samenwerken binnen de eigen leefomgeving) van kinderen, dat we de kinderraden voor 2026 en 2027 willen continueren.

Het Doorstroompunt vervult de wettelijke taak van gemeenten om jongeren die voortijdig schoolverlaten (VSV’ers) in kaart te brengen en waar nodig passende begeleiding te bieden. Daarnaast ondersteunt het Doorstroompunt jongeren in een kwetsbare positie (JIKP’ers) met als doel een soepele overgang van school naar een duurzame plek in de samenleving te realiseren. Regionaal en integraal wordt samengewerkt met het voortgezet onderwijs, het mbo en de Arbeidsmarktregio Drenthe. Hierbij ligt de focus op thema’s zoals regionale preventie, complexe onderwijs- en ondersteuningsbehoeften, en de aansluiting tussen onderwijs, de Arbeidsmarktregio Drenthe en de Participatiewet. Met deze aanpak lopen wij vooruit op de wet ‘Van school naar duurzaam werk’, die 1 januari 2026 in werking treedt. De nieuwe wet richt zich op jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt en heeft als doel hen zelfredzaam te maken. Belangrijke wettelijke wijzigingen zijn de verhoging van de leeftijd van de doelgroep van 23 naar 27 jaar, waardoor de groep groter wordt en daarnaast komt er extra aandacht voor de overgang naar werk en de verbinding met de arbeidsmarkt. Wij voorzien momenteel al in ondersteuning voor deze doelgroep. In het programmaplan VSV worden nieuwe samenwerkingsafspraken gemaakt met scholen en mbo-instellingen om het aantal voortijdig schoolverlaters te verminderen. Tevens wordt nauwer samengewerkt met interne collega’s en partners op het gebied van arbeidstoeleiding. Deze afspraken worden vastgelegd in het Regionaal Programma VSV.

Door de instroom van een nieuwe groep Alleenstaande Minderjarige Vreemdelingen (AMV) in Emmen, zal in 2026 worden ingezet op een uitbreiding van de Internationale Schakelklas (ISK). Gezien de goede samenwerking met de onderwijsinstellingen, is de verwachting dat het realiseren van de extra klassen haalbaar is. Het vraagstuk en de ontwikkeling van het Arbeidsgericht ISK-onderwijs zal richting 2026 verder worden onderzocht en geëvalueerd. Dit ligt in lijn met de nieuwe Wet van school naar duurzaam werk. De mogelijkheden van de wet en de uitvoeringskaders zullen worden meegenomen in dit vraagstuk. De instroom van Oekraïense jongeren richting 2026 is onzeker, gezien de ontwikkelingen op het wereldtoneel. De huidige Richtlijn Tijdelijke Bescherming is verlengd tot 4 maart 2027. Indien er leerplichtige Oekraïense jongeren instromen, zullen de bestaande procedures worden gevolgd, gelijk aan de plaatsing van COA AMV-jongeren in het ISK-onderwijs. 

In 2026 ontvangt de centrumgemeente Emmen middelen van het Rijk voor de uitvoering van de Wet educatie en beroepsonderwijs. Deze middelen nemen de komende jaren af. Het Rijk stimuleert gemeenten om zelf de regie te nemen in de aanpak van basisvaardigheden. Daarom werken wij samen met de regiogemeenten binnen de Arbeidsmarktregio Drenthe (AMRD) aan een nieuw meerjarenplan voor 2026. Dit plan, dat in 2026 wordt gepresenteerd, bevat de regionale doelen voor de aanpak van basisvaardigheden binnen de AMRD. 

Op basis van de regionale doelen worden lokale doelstellingen geformuleerd. Deze lokale doelen worden opgenomen in het plan van aanpak basisvaardigheden van de taalsamenwerkingspartners, onder de naam ‘Emmen telt mee met Taal’.

Om de samenwerking tussen onderwijs en gemeenten te versterken is een intensievere samenwerking aangegaan in een Publiek-Publiek Samenwerking tussen ROC's en gemeenten in de Arbeidsmarktregio Drenthe op het gebied van volwasseneducatie. In 2026 richten wij ons daarnaast op een integrale samenwerking binnen het sociaal domein, waarbij de aanpak van basisvaardigheden samenhangt met andere beleidsthema’s. Ervaringsdeskundigheid op het gebied van basisvaardigheden heeft een belangrijke rol onder andere in de advisering op het gebied van communiceren met inwoners in begrijpelijke taal. De gemeente Emmen zet zelf ervaringsdeskundigheid in.

In 2026 starten de Regio Deal-gemeenten met de uitvoering van het 'Actieplan Basisvaardig op de werkvloer'. Met de maatschappelijk-economische transities, de informatiesamenleving en digitalisering dreigt de groep mensen met te weinig basisvaardigheden op steeds grotere achterstand te komen staan. Met het actieplan slaan publieke en private partijen de handen ineen om hier iets aan te doen. De aanpak bestaat uit vier pijlers o.a. bewustwording bij werkgevers en optimaal gebruik van bestaande scholingsmogelijkheden.

Ver- en nieuwbouw van onderwijsvoorzieningen voor het primair en voortgezet onderwijs in de gemeente gebeurt op basis van de Verordening Huisvesting Onderwijs en het Integraal Huisvestingsplan (IHP). Het IHP is in 2021, in samenspraak met de schoolbesturen, vastgesteld voor de periode 2022-2029 op basis van een technisch onderzoeksrapport naar de bouwkundige staat van schoolgebouwen. Jaarlijks wordt een Jaarprogramma Voorzieningen Huisvesting Onderwijs en IHP Primair en Voortgezet Onderwijs vastgesteld.     
   
Het onderzoeksrapport (Grontmijrapport) dateert uit 2009. Er is behoefte aan een actueel onderzoek, mede gezien de onderwijskundige ontwikkelingen (het huidige inhoudelijke perspectief op wat goed onderwijs is) en de behoefte aan gezonde, duurzame en inclusieve schoolgebouwen. Inclusieve, gezonde en duurzame schoolgebouwen dragen onder andere bij aan kansengelijkheid. We gaan starten met het onderzoek. Het onderzoeksrapport wordt verwacht in 2026. Tevens dient dit onderzoek voor een nieuw IHP Onderwijshuisvesting na 2029.   

De overname van de Mytylschool van Openbaar Onderwijs Groningen (OOG) door Openbaar Onderwijs Emmen (OOE) brengt de wens met zich mee om deze school onder te brengen bij SO Thrianta en VSO Thrianta. Dit zou een alternatief kunnen zijn voor het huren van ruimtes bij De Springplank van Treant. Bij de vervangende nieuwbouw van SO Thrianta wordt er rekening gehouden met extra ruimte voor de jongste leerlingen van de Mytylschool (leeftijd 4 tot en met 12 jaar). De oudere leerlingen van de Mytylschool (13 tot en met 18 jaar) zullen worden opgevangen in het huidige gebouw van VSO Thrianta aan de Velodrome 2 in Emmen. Hiervoor is een uitbreiding van dit schoolgebouw noodzakelijk. 

In 2026 wordt gestart met de vervangende nieuwbouw van twee Catent basisscholen: Gerardus Majella in Nieuw-Schoonebeek en Sint Franciscus in Weiteveen. Er zijn voorbereidingen gestart voor de realisatie van het IKC Sint Henricus samen met de nieuwbouw gymzaal op dezelfde locatie in Klazienaveen. In 2026 wordt voorbereidingskrediet verstrekt voor de vervangende nieuwbouw van de OBS De Dreef te Emmer-Erfscheidenveen.

Om de zelfstandigheid van de leerling en de verantwoordelijkheid van de ouder te verhogen wordt in 2026 verkend of gebruik kan worden gemaakt van meer opstapplaatsen en het blijvend inzetten van de Go-ov app ter ondersteuning van het zelfstandig reizen. Ook wordt toegewerkt naar een nauwere samenwerking en verbinding tussen scholen en chauffeurs, zodat chauffeurs een echt verlengstuk worden van de school in de goede zorg voor de kinderen die reizen met het Leerlingenvervoer. 

In augustus 2026 loopt de huidige vervoersovereenkomst af en verwachten we dat de aanbesteding voor het doelgroepenvervoer, waaronder ook voor het Leerlingenvervoer, is afgerond. Bij de marktconsultatie hebben partijen aangegeven dat de prijzen naar verwachting met 20-30% zullen stijgen.