Inwoners en Bestuur

De samenleving verandert, en daarmee ook de manier waarop inwoners willen participeren in gemeentelijk beleid. Inwoners vragen om:

• Vroegtijdige betrokkenheid bij beleidsvorming;
• Diversiteit in participatievormen, passend bij verschillende doelgroepen;
• Ruimte voor eigen initiatief, met voldoende ondersteuning;
• Transparantie en vertrouwen, waarbij elke stem telt.

De gemeente Emmen speelt hier actief op in door te investeren in een open, toegankelijke en toekomstbestendige participatiecultuur. Met Democratie Dichterbij laten wij zien hoe inwoners op uiteenlopende manieren bijdragen aan besluitvorming, uitvoering en agendering van maatschappelijke thema’s. Als bestuur, organisatie, Erkende Overlegpartners, partners en inwoners doen we op allerlei manieren ervaring op met het anders samenwerken. Dit vormt een stevig fundament voor de verdere ontwikkeling van participatie in Emmen.
Om de samenwerking tussen gemeente en samenleving te versterken, wordt ingezet op:

• Doorontwikkeling van het gebiedswethouderschap;
• Afstemming met gebiedscoördinatoren, die een sleutelrol vervullen;
• Verbetering van participatieprocessen, bijvoorbeeld door standaard passages over participatie op te nemen in collegevoorstellen en ervaring op te doen met participatie- en co-creatie processen.

Deze aanpak draagt bij aan een inclusieve en responsieve overheid waarin de stem van de inwoner daadwerkelijk wordt meegenomen.

Samenwerking met EOP’s
De Erkende Overleg Partners (EOP’s) spelen een belangrijke rol in gebiedsgerichte samenwerking. Samen met hen werken we aan een toekomst waarin participatie vanzelfsprekend is. In het rapport Samen voor en met Emmenaren leggen we vast hoe we dit de komende jaren samen vormgeven.
Hierin zijn afspraken gemaakt over:

• De rol van inwoners bij lokale projecten;
• Duidelijkheid in samenwerking;
• Wederzijds vertrouwen en gedeeld eigenaarschap.
  

EOP’s werken actief aan plannen voor de toekomst, maar dat blijkt in de praktijk soms lastig. Er is niet altijd tijd of geld beschikbaar en vrijwilligers zijn niet eenvoudig te vinden.
Toch groeit de aandacht voor goede samenwerking. Als gemeente zetten we stappen om beter te luisteren naar inwoners en duidelijke afspraken te maken, hierbij te faciliteren en te ondersteunen en voor de EOP’s een goede samenwerkingspartner te zijn.
Tegelijkertijd bereiden we ons voor op een nieuwe participatieverordening, die vanaf 2027 richting geeft aan hoe inwoners invloed kunnen uitoefenen op beleid en uitvoering.

Nieuwe Participatieverordening
De samenwerking tussen inwoners en de gemeente groeit stap voor stap. Vertrouwen, duidelijke afspraken en het delen van ervaringen vormen de basis.
Deze beweging sluit aan bij een bredere ontwikkeling: het versterken van de lokale democratie. Inwoners willen steeds vaker actief meedoen en meedenken. Daarom werken we aan een nieuwe participatieverordening. Dit geeft inwoners de mogelijkheid om overheidstaken over te nemen als zij denken het beter te kunnen.
Deze vorm van samenwerking zorgt voor een stevig fundament voor de verdere ontwikkeling van participatie in onze gemeente.

Rol gebiedscoördinatoren
De samenleving verandert snel door ontwikkelingen zoals polarisatie, digitalisering en een mondigere burger. Dit vraagt om een herbezinning op de rol van gebiedscoördinatoren in het samenspel tussen inwoners, organisaties en gemeente. Dit gaan wij in 2026 doen.

Herijking Strategienota
De groeiambitie van de gemeente Emmen vraagt om een integrale en toekomstgerichte aanpak, zoals vermeld in de Kaderbrief 2026 en dit heeft invloed heeft op de lange termijn.
Komend jaar wordt er onderzocht of herijking van de huidige strategienota wenselijk is.

Om onze ambities waar te maken en onze regionale regierol te pakken, is een goede samenwerking met omliggende gemeenten, de provincie Drenthe en het Rijk essentieel. De gemeente Emmen werkt in wisselende samenstellingen samen binnen diverse regionale en (inter)nationale netwerken om maatschappelijke opgaven aan te pakken. In 2026 ligt de nadruk op het versterken van de brede welvaart, met een integrale aanpak op thema’s als economie, gezondheid, onderwijs en leefomgeving.

Een belangrijk instrument hierbij is het Ontwikkelperspectief Zuid- en Oost-Drenthe, dat samen met de gemeenten Borger-Odoorn, Coevorden, Hoogeveen en de provincie Drenthe verder wordt vormgegeven. Dit perspectief biedt een gezamenlijk toekomstbeeld richting 2050 en vormt de basis voor een uitvoeringsagenda waarin regionale ambities, kansen en opgaven worden verbonden aan langjarige inzet van het Rijk.

Deze inzet sluit aan bij het nationale programma Elke Regio Telt, waarin het Rijk erkent dat brede welvaart in álle regio’s uitgangspunt moet zijn voor beleid en investeringen. Binnen het Nationaal Programma Vitale Regio’s (NPVR) is Zuid- en Oost-Drenthe één van de elf aangewezen regio’s waar het Rijk inzet op langjarige samenwerking en maatwerk.

De BOCE-samenwerking (Borger-Odoorn, Coevorden, Emmen) vormt de vaste kern in deze samenwerkingsverbanden en richt zich in 2026 op het versterken en verbreden van de samenwerking. Regionale samenwerking is noodzakelijk om complexe opgaven zoals armoede, krimp, personeelstekorten en het verdwijnen van voorzieningen effectief aan te pakken. Emmen pleit daarom voor een gelijkwaardige positie van regio’s in het landelijke beleid en benadrukt het belang van structurele samenwerking met het Rijk.

Als gemeente willen we zowel bestuurlijk als inhoudelijk een duidelijke positie innemen. Onze groeiambitie vraagt om gerichte inzet op bestuurlijke netwerken, lobby, citymarketing en citybranding (zie ook programma 2).

Op alle beleidsvelden is samenwerking van essentieel belang, omdat het leidt tot betere resultaten, meer efficiëntie en innovatie. Door het bundelen van unieke kennis en vaardigheden leren mensen van elkaar, voelen ze zich meer betrokken en verantwoordelijk, en worden beslissingen beter gedragen en uitgevoerd.

Onze dienstverlening is erop gericht om beter, efficiënter en klantgerichter te werken. Inwoners zijn tevreden over de dienstverlening van de gemeente zoals blijkt uit de cijfers over de dienstverlening: Prestatie indicatoren zijn samenwerking, informatievoorziening balie en website, telefonie en afhandeling van contacten en zaken.

Een grote groep inwoners is zelfredzaam. Zij geven de voorkeur aan een snelle, moderne en toegankelijke dienstverlening. Voor deze groep is verdere digitalisering een mooie ontwikkeling. Ook het aanbieden van verschillende (digitale) kanalen, zoals website, social media en whatsapp, werkt goed en we blijven daarin ook door ontwikkelen. Naar schatting een derde van onze inwoners heeft een andere behoefte en vaardigheid. Daar blijft een intensiever nauwer contact nodig om hen te helpen.

Onze dienstverlening moet voor iedereen begrijpelijk en toegankelijk zijn, ongeacht digitale vaardigheden of het goed kunnen lezen en schrijven. Met projecten als Duidelijke Taal en Digitale Toegankelijkheid geven we hier het komende jaar een extra impuls aan.

Dienstverlening op maat heeft ook een keerzijde. Misbruik van gegevens en ondermijning liggen op de loer. We proberen dit te voorkomen door onze processen goed in te richten en medewerkers te trainen en bewust te maken van (mogelijke) risico’s.

Op 18 maart 2026 organiseren we de Gemeenteraadsverkiezing. Naast de organisatie van de verkiezing gaan we in samenspraak met de deelnemende politieke partijen een campagne en activiteiten ontwikkelen om de opkomst bij de verkiezingen te bevorderen. We zoeken naar een manier om jongeren en kinderen hierbij actief te betrekken.