Openbare Ruimte en Verkeer & Vervoer

We werken aan een gezonde, prettige, veilige, inclusieve en toekomstbestendige leefomgeving. Voor de huidige en toekomstige Emmenaren. De kaders hiervoor zijn in het Integraal Beleidsplan Openbare Ruimte (IBOR) opgenomen. Het beheren en onderhouden van de openbare ruimte doen we met een gebiedsgerichte benadering. Dit betekent dat voor verschillende typen gebieden – zoals woonwijken, bedrijventerreinen, sport- en voorzieningsclusters en recreatiegebieden – specifieke maatregelen en inrichtingseisen zijn opgesteld. In deze gebieden wordt per opgave gekeken hoe de doelstellingen van het IBOR het best gerealiseerd kunnen worden. Vanuit een integrale aanpak werken de verschillende vakafdelingen, inwoners en maatschappelijke organisaties, samen aan de kwaliteit van de leefomgeving.

In de afgelopen jaren zijn achterstanden ontstaan in het beheer en onderhoud van wegen, kunstwerken en groenvoorzieningen. Om het uitvoeringstempo te verhogen en in lijn te brengen met de ambities en verwachtingen, hebben we de oorzaken die hieraan ten grondslag liggen in beeld gebracht. Ook hebben we bepaald welke acties nodig zijn om het uitvoeringstempo te verhogen om weer op niveau te komen. In de brief beantwoording 'Motie onderhoud openbare ruimte' van 6 mei 2025, hebben we de raad gemeld dat:

• de achterstanden het gevolg zijn van samenlopende factoren;
• de oplossing niet ligt in een kortdurende impuls maar in een gefaseerde en integrale aanpak;
• de sleutel ligt in een combinatie van beleid, organisatieontwikkeling, samenwerking en innovatie;
• tijdelijke extra investeringen nodig zijn om de noodzakelijke verbeterslag mogelijk te maken.

We pakken deze opgaven in een samenhangend pakket van maatregelen aan waarbij het beleid (het IBOR) vertaald wordt in beheersplannen. We analyseren of de huidige aanbestedingsstrategie nog passend is en actualiseren waar nodig. Tenslotte investeren we in de periode tot en met 2027 tijdelijk € 1 miljoen vanuit de reserve Bedrijfsvoering om de formatie te versterken, vakmensen op te leiden en medewerkers te begeleiden. Zie verder paragraaf 3 'Onderhoud kapitaalgoederen'.

Goed onderhoud begint met betrouwbare, actuele en toegankelijke data. Daarom implementeren we een integraal beheerssysteem en verkennen we de inzet van technologieën als kunstmatige intelligentie, drones en robotica. De nieuw gebouwde gemeentewerf aan de Handelsweg faciliteert onderzoek en innovatie naar professioneel beheer. Zo sturen we op effectiever en beter beheer.

We maken beheersplannen klimaatbestendiger. Veranderende weersomstandigheden zorgen voor extra druk. Langdurige droogte, extreme neerslag of stormschade vragen om sneller ingrijpen, herplant, herstel en aanpassingen. Tegelijkertijd brengt dit de noodzaak met zich mee om klimaat adaptieve maatregelen toe te passen in de openbare ruimte. Daarom investeren we in waterbergingen, versteviging van oevers, hittebestendige groenstructuren en flexibele inrichting die meebeweegt met het klimaat. In de beheersplannen kijken wij hier integraler naar waarbij we afwegingen maken die nodig zijn. Zo planten we in het kader van een integrale aanpak 500 bomen verspreid over de gemeente.

In Nieuw-Schoonebeek en Klazienaveen ronden we de centrumvernieuwingen af. Het centrum van Klazienaveen waarderen we op door verkeersknelpunten aan te pakken en de verblijfskwaliteit te verbeteren. Daarbij vervangen we overbodige verharding door plantvakken, reguleren we het parkeren beter en realiseren we een centrale ontmoetingsruimte, met mogelijkheden voor de markt en horeca. Ook bij de herinrichting van de Europaweg in Nieuw-Schoonebeek spelen de aspecten verkeersveiligheid, vergroening en ontmoeting een belangrijke rol. In de Delftlanden realiseren we aan de Zandzoom een wijkpark waardoor ook in onze jongste woonwijk een aantrekkelijke ruimte wordt gecreëerd voor sport, spel en ontmoeting. In Emmer-Compascuum tenslotte starten de voorbereidingen op de herinrichting van het openbaar gebied in het centrum. Hiervoor voeren we een wijziging van het omgevingsplan uit waarna het project kan worden aanbesteed.

Het Bargerveen is één van de laatste nog ongerepte hoogveengebieden in Noordwest-Europa. Samen met onze partners in de Bestuurscommissie Bargerveen zetten we met gebiedsontwikkeling in op herstel en uitbreiding van de hoogveengroei in het Bargerveensysteem in verschillende deelgebieden. Nieuwe natuur wordt gerealiseerd in combinatie met waterbuffering, waarbij ook de waterbeheersing voor en structuur van de landbouw wordt verbeterd. Daarnaast krijgt het gebied in recreatief opzicht een flinke opwaardering. De inrichtingsplannen van buffer Zuid zijn gereed zodat er stappen in de uitvoering kunnen worden gezet. Daarnaast werken we samen met de provincie Drenthe en andere partners aan de kwaliteitsverbetering van het recreatief fietsnetwerk. De herinrichting van het natuurgebied Oosteindscheveen en de ontwikkeling van het recreatieve park Nordic Nature geven de mogelijkheden om een nieuwe fietsverbinding te realiseren tussen Erica en het beschermde dorpsgezicht Oostersebos in Schoonebeek, via het smalspoormuseum. Ook een recreatieve fietsroute langs het Schoonebeekerdiep is een lang gekoesterde wens om bijzondere plekken aan de beek (BB-toren, Wilmsboo en de dorpscentra) met elkaar te verbinden.

Een goede bereikbaarheid is cruciaal voor het functioneren van onze maatschappij en economie. Als gemeente werken we dan ook elke dag aan het bereikbaar houden van Emmen. Tegelijkertijd zien we dat de opgaves veranderen: We zijn bezig met het uitvoeren van het Klimaatakkoord, geven vorm aan de energietransitie en er komen 10.000 woningen bij voor 2040. Deze ontwikkelingen zijn allemaal verweven met de fysieke infrastructuur en het gebruik ervan. Daarbij zien we ook dat de brede welvaart in Zuidoost-Drenthe lager is dan in andere regio’s en dat de bereikbaarheid voor kwetsbare groepen onder druk staat. Mobiliteit verbindt goederen, mensen en plaatsen. Het mobiliteitssysteem van de toekomst vraagt daarom om een integrale kijk op de ontwikkelingen van het mobiliteitssysteem en om een omslag in denken en handelen. Daarin voorziet de Mobiliteitsvisie 2040 ‘Emmen zet stappen’ dat in ontwerp gereed is en ter besluitvorming wordt aangeboden aan de raad. Per 1 januari 2027 zijn alle grote steden in de Europese Unie verplicht op een Sustainable Urban Mobility Plan (SUMP) op te stellen. Ook Emmen hoort daarbij. Met het vaststellen van de Mobiliteitsvisie voldoen we aan deze verplichting. De Mobiliteitsvisie 2040 bepaalt de hoofdkeuzes voor het toekomstige mobiliteitsbeleid voor de lange termijn. Het opstellen van een uitvoeringsplan is de volgende stap om de strategie handen en voeten te geven. Dit uitvoeringsplan stellen we in 2026 op.

Juli 2025 heeft de Eerste Kamer ingestemd met de voorjaarsnota, waardoor de geraamde aanlegkosten van de Nedersaksenlijn (1.9 miljard) beschikbaar zijn. De volgende stap in het proces van realisatie van de spoorlijn is de MIRT-Verkenning. Deze loopt van 2026 tot eind 2028. Hierin wordt o.a. de tracéstudie uitgevoerd. Ook worden mogelijke verbeteringen aan de bestaande spoorlijn Emmen-Zwolle onderzocht op haalbaarheid. De MIRT Verkenning is de verantwoordelijkheid van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en wordt volledig door hen gefinancierd. Parallel hieraan wordt een ‘Verkenning gebiedsontwikkeling en regionaal mobiliteitsnetwerk Nedersaksenlijn’ opgestart. De regio is verantwoordelijk voor dit onderzoek en financiert deze ook. Van de gemeente Emmen wordt dan ook een bijdrage verlangd, maar de omvang is nog onderwerp van gesprek. Om de komst van de Nedersaksenlijn maximaal te benutten zetten we in op gebiedsontwikkeling langs het spoor. Participatie met bewoners, bedrijven en andere stakeholders is een belangrijk onderdeel van de MIRT Verkenning evenals kennisontwikkeling van de gemeenteraad. De wijze, frequentie en diepgang hiervan krijgt in samenspraak met de raad gestalte.

Met het doortrekken van de Duitse spoorlijn Bad Bentheim - Neuenhaus naar Coevorden reis je vanaf december 2026 makkelijker over de grens. Het is algemeen bekend dat een landgrens wordt gezien als een barrière voor het openbaar vervoer. Daarom zetten we samen met de betrokken partners aan beide zijde van de grens, in op het aanbieden van aanvullende vormen van mobiliteit zoals deelfietsen. Dit om de mobiliteitsketen te verrijken en om grensoverschrijdende mobiliteit te stimuleren. Ook streven de vervoersautoriteiten ernaar om grensoverschrijdende mobiliteit te vereenvoudigen met een uniform E-ticketingsysteem.

Voor de centrumvernieuwing in Emmen zetten we vooral in op lopen, fietsen en (elektrische) deelmobiliteit. Daarmee benutten we de nabijheid van het treinstation optimaal en zorgen we voor gezonde verstedelijking. Bij gebiedsontwikkeling brengen we de vraag naar parkeerplaatsen zoveel mogelijk terug o.a. door progressief met parkeernormen om te gaan. Daarvoor is een divers aanbod aan deelmobiliteit nodig zoals auto’s en fietsen. Doorfietsroutes zorgen voor snelle, comfortabele en veilige fietsroutes in en buiten de stad. Met slimme mobiliteitsoplossingen die veel meer rekening houden met grote maatschappelijke thema’s als duurzaamheid, leefbaarheid en gezondheid, bieden we ruimte voor kwaliteit en ruimte om het groenste centrum van Nederland te realiseren.

De komende jaren vinden er veel werkzaamheden plaats op belangrijke wegen in en rond Emmen: De Rondweg wordt opgeknapt en kruispunten ongelijkvloers gemaakt. Op de weg Emmen - Klazienaveen (N862) wordt de doorstroming verbeterd en de doorfietsroute F862 gerealiseerd. Ook vinden reconstructies plaats om de verkeersveiligheid te verbeteren, o.a. op het kruispunt Boslaan / Houtweg en op de Nieuw-Amsterdamsestraat. Naast het uitvoeren van projecten vinden ook werkzaamheden plaats in het kader van groot-onderhoud. Daarom ontwikkelen we samen met de provincie Drenthe een toegankelijk en interactief communicatieplatform vergelijkbaar met groningenbereikbaar.nl Een platform waarmee we inwoners, ondernemers, werknemers en bezoekers van Emmen effectief kunnen informeren over belangrijke Infrastructurele projecten, (stedelijke) ontwikkelingen en voorzieningen. Het platform biedt ook ruimte voor duurzame keuzes, bereikbaarheid, omleidingsroutes en vooral heldere informatie over civieltechnische- en bouwkundige projecten/ontwikkelingen.

De colleges van Emmen, Borger-Odoorn en Coevorden hebben integraal uitgesproken de hunebedbikeway te willen realiseren, de doorfietsroute F34 van Borger naar Coevorden, via Emmen en Veenoord / Nieuw-Amsterdam. De bereidheid om de financiering ten dele op voorhand te regelen moet leiden tot stimulans richting andere (financierende-) overheden om mee te doen. Een samenwerkingsovereenkomst geeft daarbij duidelijkheid richting elkaar maar ook richting medefinanciers.

Het Rijk stelt subsidie beschikbaar voor verbeteringen van het nationale autonetwerk. In dit kader is in het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving van 2 juni 2025 afgesproken dat er ook een rotonde komt op de zuidelijke op-/afrit van de A37 - Veenoord. Dit om de doorstroming op de A37 op lange termijn te garanderen. De helft van de investering komt voor rekening van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, een kwart voor rekening van de provincie en een kwart komt voor rekening van de gemeente Emmen. Uitwerking en aanleg krijgen de komende jaren zijn beslag.

De transitie naar duurzame brandstoffen in de logistieke sector staat voor de deur en wordt aangestuwd door landelijke trends en beleid die wijzen op een sterke groei van de vraag naar duurzame brandstoffen met name elektriciteit. Uit onderzoek blijkt dat de urgentie onder veel ondernemers in Emmen laag is. Er is slechts een select groepje grotere bedrijven die al bezig zijn of plannen hebben om over te stappen naar duurzame brandstoffen. Veel bedrijven zijn terughoudend en wachten totdat opdrachtgevers om duurzame brandstoffen vragen. Het algemene beeld is dat de huidige prijs per kilometer leidend is, waarbij er bij de betrokken bedrijven relatief weinig besef lijkt te zijn van de verwachte toekomstige prijsontwikkeling van de verschillende brandstofopties. Deze houding is risicovol omdat ze mogelijk te laat reageren op stijgende kosten door accijnzen en nieuw beleid zoals de vrachtwagenheffingen, of niet anticiperen op het tijdig aanvragen van netcapaciteit voor laadinfrastructuur.

Om op de juiste wijze verkeersveiligheid vraagstukken aan te pakken hanteren we de 3E aanpak. 3E staat voor Engineering (infrastructuur en techniek), Enforcement (handhaving) en Education (educatie, communicatie). Daarbij volgen we het Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV).
Bij grote projecten en groot onderhoud wordt de optimale inrichting van de openbare ruimte toegepast om het grootst mogelijk gunstig effect op de verkeersveiligheid te creëren. Met "Kleine verkeerstechnische maatregelen" werken voor andere locaties risicogestuurd waarbij we voor kruispunten met een hoog risicoprofiel verbeteringen voorstellen en waar mogelijk uitvoeren.

Als steuntje in de rug aan de ondernemers in de binnenstad bieden wij sinds de coronapandemie, gratis parkeren aan in de kerstperiode. Deze parkeeractie wordt gewaardeerd en is dermate succesvol dat we het gratis parkeren voortaan jaarlijks aanbieden. Dit stimuleert winkelbezoek en verduidelijkt de communicatie over de parkeeractie.